Διαγώνισμα αδιδάκτου κειμένου αρχαίων ελληνικών

Α. Να μεταφράσετε το παρακάτω κείμενο:

εἰ πάντες ἤθελον οἱ παιδεύειν ἐπιχειροῦντες ἀληθῆ λέγειν, καὶ μὴ μείζους ποιεῖσθαι τὰς ὑποσχέσεις ὧν ἔμελλον ἐπιτελεῖν, οὐκ ἂν κακῶς ἤκουον ὑπὸ τῶν ἰδιωτῶν∙ νῦν δ᾽ οἱ τολμῶντες λίαν ἀπερισκέπτως ἀλαζονεύεσθαι πεποιήκασιν ὥστε δοκεῖν ἄμεινον βουλεύεσθαι τοὺς ῥᾳθυμεῖν αἱρουμένους τῶν περὶ τὴν φιλοσοφίαν διατριβόντων. Τὶς γὰρ οὐκ ἃν μισήσειεν ἅμα καὶ καταφρονήσειε πρῶτον μὲν τῶν περὶ τὰς ἔριδας διατριβόντων, οἳ προσποιοῦνται μὲν τὴν ἀλήθειαν ζητεῖν, εὐθὺς δ᾽ ἐν ἀρχῇ τῶν ἐπαγγελμάτων ψευδῆ λέγειν ἐπιχειροῦσιν; Οἶμαι γὰρ ἅπασιν εἶναι φανερὸν ὅτι τὰ μέλλοντα προγιγνώσκειν οὐ τῆς ἡμετέρας φύσεώς ἐστιν, ἀλλὰ τοσοῦτον ἀπέχομεν ταύτης τῆς φρονήσεως, ὥσθ᾽ Ὅμηρος ὁ μεγίστην ἐπὶ σοφίᾳ δόξαν εἰληφὼς καὶ τοὺς θεοὺς πεποίηκεν ἔστιν ὅτε βουλευομένους ὑπὲρ αὐτῶν, οὐ τὴν ἐκείνων γνώμην εἰδώς, ἀλλ᾽ ἡμῖν ἐνδείξασθαι βουλόμενος ὅτι τοῖς ἀνθρώποις ἓν τοῦτο τῶν ἀδυνάτων ἐστίν.

Ἰσοκράτους, Κατὰ τῶν σοφιστῶν1-2

Μον.:20

Β.

1. Να γράψετε τους ζητούμενους ονοματικούς & αντωνυμικούς τύπους:

πάντες: γενική ενικού αριθμού, θηλυκού γένους

ἀληθῆ: δοτική ίδιου αριθμού

ὑποσχέσεις: δοτική ενικού αριθμού

ἰδιωτῶν: κλητική ενικού αριθμού

ἔριδας: αιτιατική ενικού αριθμού

ἡμετέρας: ίδιο τύπο στο γ΄ πρόσωπο

τοσοῦτον: αιτιατική πληθυντικού αριθμού, θηλυκού γένους

δόξαν: δοτική ενικού αριθμού

ἡμῖν: ίδιο τύπο στο γ΄ πρόσωπο

Μον.:3

2. α. ἀληθῆ: Να γράψετε τα παραθετικά του επιρρήματος.

    β. μείζους: Να κλίνετε στον ίδιο βαθμό το ουδέτερο γένος (στον πληθυντικό αριθμό).

    γ. ἄμεινον, πρῶτον, μεγίστην: Να γράψετε τον ίδιο τύπο στους άλλους  βαθμούς.

Μον.:3

3.  Να γράψετε τους ζητούμενους ρηματικούς  τύπους:

ἐπιχειροῦντες: β΄ ενικό προστακτικής, ίδιων χρόνου & φωνής

λέγειν: ίδιο τύπο στον μέλλοντα

ἤκουον: μετοχή μέλλοντα (αρσενικό γένος, ονομαστική ενικ. αριθμού)

τολμῶντες: β΄ ενικό οριστικής παρατατικού, ίδιας φωνής

αἱρουμένους: ίδιο τύπο σε αόριστο β΄

μισήσειεν: ίδιο πρόσωπο υποτακτικής, ίδιων χρόνου & φωνής

προγιγνώσκειν: ίδιο τύπο σε αόριστο

ἀπέχομεν: β΄ ενικό υποτακτικής αορίστου, ίδια φωνής

εἰληφὼς: ίδιο τύπο σε μέλλοντα

εἰδώς: β΄ πληθυντικό οριστικής ενεστώτα

ἐνδείξασθαι: γ΄ ενικό οριστικής ενεστώτα ενεργητικής φωνής

            Μον.:3

4. Να αναγνωρίσετε το συντακτικό ρόλο των παρακάτω λέξεων:

παιδεύειν, μείζους, βουλεύεσθαι, τοὺς αἱρουμένους, ἅπασιν, ἐπὶ σοφίᾳ, τὴν ἐκείνων, ἓν,  τῶν ἀδυνάτων.

            Μον.: 3

5. Να χωρίσετε την τελευταία περίοδο του κειμένου σε προτάσεις αναφέροντας το είδος τους (μόνο ονομαστικά, δίχως πλήρη αναγνώριση)   

Μον.: 1

6. Να αναγνωρίσετε τον υποθετικό λόγο της πρώτης ημιπεριόδου και κατόπιν να τον μετατρέψετε ώστε να δηλώνει την απλή σκέψη.

Μον.: 2

7. εἰδώς: Να αναγνωρίσετε το είδος της μετοχής και να την αναλύσετε σε ισοδύναμη δευτερεύουσα πρόταση.

Μον.: 2

8. Οἶμαι γὰρ ἅπασιν εἶναι φανερὸν ὅτι τὰ μέλλοντα προγιγνώσκειν οὐ τῆς ἡμετέρας φύσεώς ἐστιν: Να εντοπίσετε τους πλάγιους λόγους, να τους αναγνωρίσετε και να τους μεταφέρετε στον ευθύ λόγο.  

Μον.: 3

Σημ.: Τις απαντήσεις των κριτηρίων αξιολόγησης μπορείτε να τις βλέπετε εδώ.