Πανελλήνιες 2009: Θέματα & Απαντήσεις Λατινικών γ΄ Θεωρητικής

 

 

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΣ

&

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ

Β. Παρατηρήσεις

1.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις:

diem : την αφαιρετική ενικού → die

muris : την αιτιατική πληθυντικού → muros

opibus : την ονομαστική πληθυντικού → opes

urbis : τη γενική πληθυντικού → urbium

communis salutis : την αφαιρετική ενικού → communi salute

1.β. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθεμιά από τις παρακάτω αντωνυμίες:

quae : την αιτιατική ενικού αριθμού στο ουδέτερο γένος

→ quod

neminem : τη γενική ενικού αριθμού στο ίδιο γένος

→ nullius

vos ipsi : τη δοτική πληθυντικού της συνεκφοράς

→ vobis ipsis

is : την αιτιατική πληθυντικού στο θηλυκό γένος

→ eas

1.γ. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται από τα παρακάτω επίθετα και επιρρήματα:

prope : τον συγκριτικό βαθμό του επιρρήματος

→ propius

extremo : τον θετικό βαθμό του επιθέτου στο ίδιο γένος, στη ίδια

πτώση, στον ίδιο αριθμό

→ extero

magis : τον υπερθετικό βαθμό του επιρρήματος

→ maxime

cariorem : τη γενική πληθυντικού του υπερθετικού βαθμού στο

ίδιο γένος

→ carissimarum

2.α. Να γράψετε τους τύπους που ζητούνται για καθένα από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους:

dixissent : το δεύτερο ενικό πρόσωπο στην προστακτική ενεστώτα στην ίδια φωνή

→ dic

decerptam esse : το απαρέμφατο μέλλοντα στην ίδια φωνή

→ decerptum iri

cavete : την αιτιατική του σουπίνου

→ cautu

tutamini : τη γενική του γερουνδίου

→ tutandi

nolite : το δεύτερο ενικό πρόσωπο στην υποτακτική

παρατατικού

→ nolles

fit : το τρίτο πληθυντικό πρόσωπο στην υποτακτική

παρατατικού

→ fierent

cadat : το δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο στην οριστική

παρακειμένου στη ίδια φωνή

→ cecidistis

esse : το πρώτο πληθυντικό πρόσωπο συντελεσμένου

μέλλοντα

→ fuerimus

2.β. habemus : να γίνει χρονική αντικατάσταση στην υποτακτική, στο

πρόσωπο και στη φωνή που βρίσκεται

→ εν.: habeamus | παρατ.: haberemus | μελλ.: habituri simus | παρακμ.: habuerimus | υπερσ.: habuissemus | συντ.μέλλ.: -

sumptum est : να γραφούν τα απαρέμφατα ενεστώτα και παρακειμένου στην ενεργητική φωνή

→ sumere | sumpsisse

3.α. Να γίνει πλήρης συντακτική αναγνώριση των παρακάτω λέξεων και φράσεων:

ante diem: εμπρόθετος προσδιορισμός χρόνου στο decerptam esse

decerptam esse: ειδικό απαρέμφατο, αντικείμενο στο scitote

Carthagine: απρόθετη αφαιρετική κύριου ονόματος πόλεως, της στάσης σε τόπο στο decerptam esse

Opibus: αφαιρετική του μέσου, ως αντικείμενο στο confidere

vobis: δοτική προσωπική κτητική στο est

Punicum: επιθετικός προσδιορισμός στο bellum

utilitatis: γενική αντικειμενική στο proditor

cariorem: κατηγορούμενο στο patriam από το συνδετικό esse

esse: τελικό απαρέμφατο, υποκείμενο στο απρόσωπο decet

3.β. ut laudandus is sit (nobis):

Να αντικατασταθεί η δευτερεύουσα πρόταση από την ισοδύναμη εκφορά

debeo+ απαρέμφατο.

→ Ut (nos) laudare debeamus eum

3.γ. quam nosmet ipsos:

Να γράψετε τον β' όρο σύγκρισης με τον άλλο τρόπο.

→ nobismet ipsis (αφαιρετική συγκριτική)

4.α. Cum omnes recentem esse dixissent:

Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης , τον τρόπο εισαγωγής της, να αιτιολογήσετε την έγκλιση και τον χρόνο εκφοράς της.

Να ξαναγράψετε την πρόταση, αντικαθιστώντας τον cum με τον ubi

→ Δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον ιστορικό-διηγηματικό cum που χρησιμοποιείται στις διηγήσεις του παρελθόντος και δηλώνει βαθύτερη σχέση αιτίας – αιτιατού μεταξύ δευτερεύουσας & κυρίας. Ειδικότερα, με υποτακτική υπερσυντελίκου (dixissent), διότι το ρήμα εξάρτηση είναι ιστορικού χρόνου (inquit) και σύμφωνα με την ακολουθία των χρόνων εκφράζει τα προτερόχρονο στο παρελθόν. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο ρήμα εξάρτησης.

→ Ubi omnes recentem esse dixerunt/dixere ( οριστική παρακειμένου)

qui pro re publica cadat :

Να αναγνωρίσετε το είδος της πρότασης και να αιτιολογήσετε την έγκλιση εκφοράς της .

→ Δευτερεύουσα αναφορική προσδιοριστική στο is (της προηγούμενης συμπερασματικής). Εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία qui και εκφέρεται με υποτακτική διότι προηγείται η υποτακτική sit (έλξη). Ειδικότερα εκφέρεται με υποτακτική ενεστώτα cadat διότι το ρήμα εξάρτησης sit είναι αρκτικού χρόνου και σύμφωνα με την ακολουθία των χρόνων δηλώνει το σύγχρονο στο παρόν.

4.β. Opibus urbis nolite confidere:

Να δηλωθεί η απαγόρευση με τον άλλο τρόπο.

→ Opibus urbis ne confisi sitis

4.γ. Fiduciam, quae nimia vobis est, deponite:

Να μετατρέψετε τον ευθύ λόγο σε πλάγιο, αφού τον εξαρτήσετε από το Cato monet eos (μετατρέποντας την κύρια πρόταση σε δευτερεύουσα).

→ Cato monet eos ut fiduciam, quae nimia illis sit, deponeant