Πώς οι ναζιστές έκλεψαν τα Χριστούγεννα

Image by Getty Images via Daylife

του Tony Paterson

Η προπαγάνδα του Γ Δ Ράιχ για να εξορίσει τον (εβραίο)
Χριστό από τη σημαντικότερη γιορτή της χριστιανοσύνης και να παρουσιάσει ως μεσσία τον Χίτλερ

Ενα χριστουγεννιάτικο δέντρο στολισμένο με αστραφτερές σβάστικες, ροδομάγουλα παιδιά με στολές ψήνουν γλυκά σε σχήματα συμβόλων των Ες Ες για όλη την οικογένεια, φυλακισμένοι των στρατοπέδων συγκέντρωσης φιλοτεχνούν εορταστικά ναζιστικά κηροπήγια: αυτά είναι μερικά μόνο από τα αμφιλεγόμενα χαρούμενα στιγμιότυπα των Χριστουγέννων επί ναζιστικού καθεστώτος.

Εξήντα πέντε χρόνια αφότου οι Γερμανοί γιόρτασαν τα τελευταία Χριστούγεννα του Γ Δ Ράιχ μια έκθεση που μόλις εγκαινιάστηκε στο Κέντρο Τεκμηρίωσης του Εθνικοσοσιαλισμού της Κολονίας προσφέρει, για πρώτη φορά, μια διαφωτιστική ματιά στις περίτεχνες μεθόδους προπαγάνδας που είχαν αναπτύξει οι ναζιστές στο πλαίσιο της οργανωμένης προσπάθειάς τους να «βγάλουν» τον Χριστό από τα Χριστούγεννα.

Η έκθεση περιλαμβάνει επιλεγμένα αντικείμενα από μια τεράστια ιδιωτική συλλογή αναμνηστικών σχετικών με τα ναζιστικά Χριστούγεννα, όπως στολίδια για το χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σχήμα της σβάστικας και των συμβόλων των Ες Ες, κατάλογοι πολυκαταστημάτων που προτείνουν δώρα-παιχνίδια για τους μικρούς γόνους της αρίας φυλής- ναζιστικά τανκς, μαχητικά αεροσκάφη και πολυβόλακαι τραγούδια και κάλαντα από τα οποία έχει αφαιρεθεί κάθε χριστιανικό περιεχόμενο.

«Ο νεογέννητος Χριστός ήταν εβραίος. Αυτό αποτελούσε πρόβλημα αλλά και πρόκληση για τους ναζιστές» εξηγεί η Γιούντιθ Μπρόιερ, η οποία διοργάνωσε την έκθεση χρησιμοποιώντας τα αντικείμενα που η ίδια και η μητέρα της συνέλεξαν από δημοπρατήρια τα τελευταία 30 χρόνια. «Η πιο δημοφιλής χριστιανική γιορτή του χρόνου δεν ταίριαζε με τη ρατσιστική ιδεολογία τους. Επρεπε να αντιδράσουν και το έκαναν προσπαθώντας να την κάνουν λιγότερο χριστιανική».

Η εκμετάλλευση των Χριστουγέννων από το καθεστώς ξεκίνησε σχεδόν αμέσως μετά την άνοδο των ναζιστών στην εξουσία το 1933. Οι υπεύθυνοι ιδεολογίας του κόμματος έγραψαν σελίδες επί σελίδων υποστηρίζοντας ότι το χριστιανικό στοιχείο της γιορτής αποτελούσε μια προσπάθεια χειραγώγησης από την πλευρά της Εκκλησίας με στόχο να καπηλευτεί έθιμα που στην ουσία ανήκαν στην παλαιά γερμανική παράδοση. Η παραμονή των Χριστουγέννων, ισχυρίζονταν, δεν είχε καμία σχέση με τον Χριστό, ήταν η ημερομηνία του χειμερινού ηλιοστασίου- της «άριας» βορειοευρωπαϊκής γιορτής που σηματοδοτούσε «την άγια νύχτα της αναγέννησης του ήλιου».

Η σβάστικα, υποστήριζαν, ήταν ένα αρχαίο σύμβολο του ήλιου το οποίο αντιπροσώπευε τον αγώνα του Μεγάλου Γερμανικού Ράιχ. Ο Αγιος των Χριστουγέννων δεν είχε καμία σχέση με τον γεράκο με τη λευκή γενειάδα και τα κόκκινα ρούχα που θύμιζε επίσκοπο: οι ναζιστές τον επαναπροσδιόρισαν ως απεικόνιση του σκανδιναβικού θεού Οντίν ο οποίος, σύμφωνα με τον μύθο, γύριζε τη γη με το λευκό άλογό του για να αναγγείλει την έλευση του χειμερινού ηλιοστασίου. Οι προπαγανδιστικές αφίσες που παρουσιάζονται στην έκθεση αναπαριστούν τον «άνδρα των Χριστουγέννων ή του ηλιοστασίου» επάνω σε ένα πολεμικό λευκό άλογο, με γκρίζα γένια, πλατύγυρο καπέλο και έναν σάκο γεμάτο δώρα.

Το άστρο που παραδοσιακά στέκεται στην κορυφή του χριστουγεννιάτικου δέντρου απετέλεσε ανυπέρβλητο πρόβλημα. «Ηταν είτε το εξάκτινο άστρο του Δαβίδ,που ήταν εβραϊκό, ή το πεντάκτινο άστρο, σύμβολο της Σοβιετικής Ενωσης των μπολσεβίκων» λέει η κυρία Μπρόιερ. «Και τα δύο ήταν ανάθεμα για το καθεστώς». Ετσι οι ναζιστές αντικατέστησαν το άστρο με σβάστικες, γερμανικούς «τροχούς του ήλιου» και τους σκανδιναβικούς ρούνους «Sig» που το φανατικό στρατιωτικό σκέλος των Ες Ες (η Waffen SS) χρησιμοποιούσε ως σύμβολό του. Οι νοικοκυρές ενθαρρύνονταν να φτιάχνουν κουλουράκια σε ανάλογα «γερμανικά» σχήματα. Μεταξύ άλλων εκθεμάτων στην έκθεση παρουσιάζεται η σελίδα ενός γυναικείου ναζιστικού περιοδικού με μια τέτοια συνταγή: «Κάθε παιδί θα θέλει να ψήσει έναν ρούνο Sig (SS)» διακηρύσσει το συνοδευτικό κείμενο.

Ο «εκναζισμός» των Χριστουγέννων δεν τελείωνε εκεί. Η φάτνη του χριστουγεννιάτικου δέντρου αντικαταστάθηκε από έναν «χριστουγεννιάτικο κήπο» ο οποίος περιελάμβανε ένα ξύλινο ελαφάκι και λαγουδάκια. Η Μαρία και ο Ιησούς έγιναν η γερμανίδα μητέρα με το παιδί της, ενώ οι στίχοι από δεκάδες χριστουγεννιάτικα κάλαντα και τραγούδια, συμπεριλαμβανομένου του περίφημου γερμανικού ύμνου «Αγια νύχτα», ξαναγράφτηκαν ώστε να απαλειφθεί κάθε αναφορά στον Θεό, στον Χριστό και στη θρησκεία. Στο απόγειο της αντιχριστιανικής προπαγάνδας έγινε μια απόπειρα αντικατάστασης της έλευσης του Χριστού Σωτήρα με την έλευση του Αδόλφου Χίτλερ- του «Φύρερ Σωτήρα». «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι ένα γερμανικό χριστουγεννιάτικο δέντρο μπορεί να έχει οποιαδήποτε σχέση με μια φάτνη σε ένα παχνί στη Βηθλεέμ» έγραφε το 1937 ο ναζιστής προπαγανδιστής Φρίντριχ Ρεμ. «Είναι αδιανόητο για εμάς τα Χριστούγεννα και το βαθύ περιεχόμενό τους να αποτελούν προϊόν μιας ανατολικής θρησκείας».

Από τα πιο ζοφερά εκθέματα αποτελεί ένα «Julleuchter» (χριστουγεννιάτικο φανάρι). Επρόκειτο για πήλινα κηροπήγια με γερμανικά σύμβολα που κατασκευάστηκαν με διαταγή του αρχηγού των Ες Ες Χάινριχ Χίμλερ από τους έγκλειστους στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου και προορίζονταν για δώρα στα πιστά μέλη των Ες Ες.

Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η προσπάθεια των ναζιστών να αφαιρέσουν τον Χριστό από τα Χριστούγεννα επισκιάστηκε από το βάρος του πολέμου. Η γιορτή επικεντρώθηκε κυρίως στην αποστολή δώρων και καρτών στους στρατιώτες στο μέτωπο. Προς το τέλος του πολέμου οι ναζιστές προσπάθησαν να μετατρέψουν τα Χριστούγεννα σε τελετή πένθους για τους πεσόντες, όμως σχεδόν κανείς δεν έδινε πλέον σημασία. Η ναζιστική, χωρίς χριστιανικό περιεχόμενο, εκδοχή κάποιων χριστουγεννιάτικων τραγουδιών επιβιώνει ωστόσο ως σήμερα και τραγουδιέται ακόμη- ανυποψίαστααπό τους Γερμανούς.

Τα δάνεια των χριστιανών από τους παγανιστικούς θρύλους
O ισχυρισμός των ναζιστών ότι τα Χριστούγεννα είχαν παγανιστικές ρίζες εμπεριείχε μια δόση αλήθειας. Οταν ο χριστιανισμός έγινε επίσημη θρησκεία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ενσωμάτωσε πολλές ρωμαϊκές γιορτές και παγανιστικές παραδόσεις.

Μίθρας
Η αρχαία γιορτή που σηματοδοτούσε το χειμερινό ηλιοστάσιο ήταν αφιερωμένη στον Μίθρα, τον θεό της ελληνιστικής και ρωμαϊκής συγκρητικής λατρείας του φωτός. Παραδοσιακά η γιορτή συμβόλιζε την ανανέωση της ελπίδας και πιστεύεται ότι οι χριστιανοί την οικειοποιήθηκαν ως ημέρα της γέννησης του Ιησού περίπου τον 4ο αιώνα.

Σατουρνάλια
Τα έθιμα της ανταλλαγής δώρων, της φαγοποσίας και της διασκέδασης προέρχονται από μια άλλη ρωμαϊκή γιορτή, τα Σατουρνάλια, η οποία εορταζόταν γύρω στις 17 Δεκεμβρίου. Ηταν αφιερωμένη στον Σατούρνους, αντίστοιχο του ελληνικού Κρόνου, ο οποίος για τους Ρωμαίους ήταν ο θεός της γεωργίας και της αφθονίας. Τα δώρα συμβόλιζαν την ανακατανομή του πλούτου από τους πλούσιους στους φτωχούς στις περιόδους μεγάλης ανέχειας και οι πλούσιοι διοργάνωναν μεγάλα φαγοπότια για να ταΐσουν τους γείτονές τους.

Παραμονή νέου έτους
Η διακόσμηση του σπιτιού με χειμωνιάτικα φυτά θεωρείται σήμερα χριστουγεννιάτικη παράδοση, προέρχεται όμως από τον ρωμαϊκό εορτασμό της παραμονής του νέου έτους. Η γιορτή ήταν αφιερωμένη στον Ιανό, τον θεό με τα δύο πρόσωπα. Οι Ρωμαίοι έκαναν πομπές με πυρσούς, έψαλλαν ύμνους, συμβουλεύονταν μάντεις για να μάθουν τη μοίρα τους, έδιναν δώρα και διακοσμούσαν τα σπίτια τους με πράσινα φυτά ως σύμβολο μιας καινούργιας ζωής.
ΠΗΓΗ: εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 25-12-2009

Related articles by Zemanta

• How the Nazis stole Christmas (telegraph.co.uk)
• How Hitler and the Nazi's tried to steal Christmas (telegraph.co.uk)