[Το πρότυπο αναγνώρισης αφορά τις δευτερεύουσες προτάσεις των κειμένων που εμπεριέχονται στην εξεταστέα ύλη]
Α. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1. ΒΟΥΛΗΤΙΚΕΣ Δευτερ. ουσιαστική ΒΟΥΛΗΤΙΚΗ. Εισάγεται με το σύνδεσμο ut διότι είναι καταφατική (ne – αρνητική). Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει απλή επιθυμία. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου Ενεστώτα (/ Παρατατικού), διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το Σύγχρονο στο Παρόν (/ Παρελθόν). Έχουμε ιδιόμορφη Ακολουθία Χρόνων: η Δευτερεύουσα συγχρονίζεται με την Κύρια. Λειτουργεί ως … (συνήθως ως Αντικείμενο στο ρήμα εξάρτησης)
2. ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ Δευτερ. ουσιαστική ΠΛ. ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ. Εισάγεται με το ερωτηματικό … διότι είναι Μερικής Άγνοιας (οι περισσότερες). Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει υποκειμενική χροιά. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου …, διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το … στο Παρόν (/ Παρελθόν). Λειτουργεί ως … (συνήθως ως Αντικείμενο στο ρήμα εξάρτησης)
Β. ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
1. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕ CUM (ΙΣΤΟΡΙΚΟ) Δευτερ. επιρρηματική ΧΡΟΝΙΚΗ. Εισάγεται με τον ιστορικό – διηγηματικό cum διότι: χρησιμοποιείται στις διηγήσεις του παρελθόντος & εκφράζει βαθύτερη σχέση αιτίας – αιτιατού με την κύρια πρόταση. Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ και ειδικότερα με υποτακτική χρόνου Παρατατικού (/Υπερσυντελίκου) διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το Σύγχρονο (/Προτερόχρονο) στο Παρελθόν. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
2. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕ UT / POSTQUAM Δευτερ. επιρρηματική ΧΡΟΝΙΚΗ. Εισάγεται με τον ut / postquam διότι εκφράζει το Προτερόχρονο. Εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ και δηλώνει το Πραγματικό στο Παρελθόν. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
3. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕ DUM + ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ (εν.38) Δευτερ. επιρρηματική ΧΡΟΝΙΚΗ. Εισάγεται με τον dum και εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΕΝΕΣΤΩΤΑ διότι δηλώνει: το πραγματικό & το Σύγχρονο – Συνεχιζόμενη πράξη (στη διάρκεια της οποίας αρχίζει να συμβαίνει το περιεχόμενο της Κύριας). Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
4. ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΜΕ DUM + ΟΡΙΣΤΙΚΗ (εν.38,ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ) Δευτερ. επιρρηματική ΧΡΟΝΙΚΗ. Εισάγεται με τον dum και εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΥ, όπως και το ρήμα εξάρτησης, διότι δηλώνει: το πραγματικό & το Σύγχρονο – Παράλληλη διάρκεια. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου.
5. ΤΕΛΙΚΕΣ Δευτερ. επιρρηματική ΤΕΛΙΚΗ. Εισάγεται με το σύνδεσμο ut διότι είναι καταφατική (ne – αρνητική). Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει σκοπό υποκειμενικό. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου Ενεστώτα (/ Παρατατικού), διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το Σύγχρονο στο Παρόν (/ Παρελθόν).Έχουμε ιδιόμορφη Ακολουθία Χρόνων: η Δευτερεύουσα συγχρονίζεται με την Κύρια. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού.
6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΕΣ Δευτερ. επιρρηματική ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΗ (με εξαίρεση τις 2 συμπερασματικές της εν.46, που είναι ουσιαστικές). Εισάγεται με το σύνδεσμο ut διότι είναι καταφατική (ut nihil – αρνητική). Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει συμπέρασμα υποκειμενικό. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου Ενεστώτα (/ Παρατατικού), διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το Σύγχρονο στο Παρόν (/ Παρελθόν).Έχουμε ιδιόμορφη Ακολουθία Χρόνων: η Δευτερεύουσα συγχρονίζεται με την Κύρια. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος.
7. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕ QUOD + ΟΡΙΣΤΙΚΗ Δευτερ. επιρρηματική ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ (με εξαίρεση την αιτιολογική της εν.24, που είναι ουσιαστική) . Εισάγεται με τον quod και εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ διότι δηλώνει το Πραγματικό. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας.
8. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕ QUOD + ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ Δευτερ. επιρρηματική ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ. Εισάγεται με τον quod και εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει αιτία υποκειμενική. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου …, διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το … στο Παρόν (/ Παρελθόν). Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας.
9. ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕ CUM ( εν.34). Δευτερ. επιρρηματική ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ. Εισάγεται με τον αιτιολογικό cum. Εκφέρεται με ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι εκφράζει την αιτία ως αποτέλεσμα εσωτερικής λογικής διεργασίας. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου Υπερσυντελίκου διότι εξαρτάται από ρήμα Παρελθοντικού χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το Προτερόχρονο στο Παρελθόν. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας.
10. ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕ ETSI Δευτερ. επιρρηματική ΕΝΑΝΤΙΩΜΑΤΙΚΗ. Εισάγεται με τον etsi και εκφέρεται με ΟΡΙΣΤΙΚΗ διότι δηλώνει μια Πραγματική κατάσταση παρά την οποία ισχύει το περιεχόμενο της Κύριας. Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης.
11. ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΕΣ ΜΕ ETIAMSI, LICET Δευτερ. επιρρηματική ΠΑΡΑΧΩΡΗΤΙΚΗ. Εισάγεται με τον etiamsi / licet και εκφέρεται με YΠΟΤΑΚΤΙΚΗ διότι δηλώνει μια Υποθετική κατάσταση που κι αν δεχτούμε ότι ισχύει, δεν αναιρείται το περιεχόμενο της Κύριας πρότασης. Ειδικότερα με υποτακτική χρόνου …, διότι εξαρτάται από ρήμα Παροντικού (/ Παρελθοντικού) χρόνου, και σύμφωνα με την Ακολουθία Χρόνων δηλώνει το … στο Παρόν (/ Παρελθόν). Λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της παραχώρησης.
[Από τις παραπάνω προτάσεις ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται για τις προτάσεις του Συγχρονισμού: Βουλητικές, Τελικές, Συμπερασματικές]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου